Anh ngữ chính là ngôn ngữ chính thức của người Úc. Nước Úc tuy là một xã hội văn hóa đa dạng, với dân chúng bao gồm nhiều thành phần di dân đến từ khắp các nước trên thế giới. Do đó Úc có hệ thống ngôn ngữ khá đa dạng. Theo thống kê thì Tiếng Anh chính là loại ngôn ngữ phổ biến ở Úc và hơn 2 triệu 400 ngàn người sử dụng thêm một ngôn ngữ khác tiếng Anh ở nhà.
Đáng chú ý là trong số 301 thứ tiếng đang được sử dụng trên toàn quốc, tiếng Anh là ngôn ngữ chính của Australia, kế đó là tiếng Quan thoại thứ nhì, tiếng Ả rập thứ ba, Tiếng Việt và tiếng Quảng đông đồng hạng tư.
Theo số liệu thống kê dân số 2016, tổng số người Việt sinh sống tại Australia là trên 277.000 người, trong đó tập trung đông nhất ở tiểu bang Victoria với trên 103.000 người, tiếp đến là tại bang New South Wales với gần 103.000 người.
Dân chúng sinh sống tại những khu vực thành thị sẽ có cách phát âm hơi khác so với dân chúng sinh sống tại những vùng đồng quê(điều này khá giống với nước ta mỗi vùng có một cách nói chuyện riêng), nhưng tổng so với các nước như Anh Quốc, Hoa Kỳ và Canada thì sự khác biệt này là không hề đáng kể.
Nếu bạn chuẩn bị du học úc giá rẻ hay định cư tại Úc, hãy tự chuẩn bị cho mình những kỹ năng nói ngôn ngữ Úc là Tiếng Anh trong giao tiếp nhé.
Cách dùng ngôn ngữ Úc chuẩn
Những gợi ý dưới đây sẽ giúp tiếng Anh của bạn giống với người dân bản địa hơn.
Phát âm tương đối chậm
Người Úc phát âm tương đối chậm, các nguyên âm thường được kéo dài ra và liên tưởng đến việc mệt mỏi khi nói. Bạn sẽ ngạc nhiên bởi giọng nói giống người bản ngữ của mình khi áp dụng nguyên tắc này.
Bỏ qua những chữ cái cuối cùng của các từ
Người Australia thường bỏ qua những chữ cái cuối cùng của nhiều từ. Ví dụ: "what" được nói như "wha", các từ có đuôi "ing" như "meeting", "going", " trying" được đổi thành "meetin", "goin" và "tryin".
Thay những chữ cái cuối cùng của các từ
Một số từ được thay các chữ cái cuối cùng. Ví dụ, các từ "super", "after", ‘dinner" và "order" thường được nói thành "supah", "aftah", "dinna" và "ordah".
Đổi các âm "oo" thành "ew"
Những từ có âm "oo" thường được đổi thành "eư" như "pool", "school" và "cool" được nói thành "pewl", "skewl" and "kewl".
Một số từ ngữ mà bạn có thể nghe thấy thường xuyên ở ngôn ngữ nước Úc
Các thành ngữ và tiếng lóng thông dụng của người Úc có xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau. Không ít thành ngữ có nguồn gốc ở miền bắc nước Anh, được di dân ở đó mang đến và trở thành cách nói của người Úc. Một số khác là cách nói rút gọn của những từ dài hơn. Người Úc cũng hay lược từ cho ngắn gọn và dễ nói hơn, ví dụ chữ football (bóng đá) nói gọn thành footy, television (vô tuyến) nói gọn thành telly và barbecue (các món ăn nướng ngoài trời) nói gọn thành barbie.
Việc dùng những từ này theo cách nói khôi hài của người Úc đôi lúc có thể làm cho người nghe khó hiểu. Nếu cảm thấy không hiểu người đối diện nói gì, bạn cứ mạnh dạn hỏi lại để được giải thích rõ hơn.
Khám phá cách dùng ngôn ngữ Úc
G’day /ɡəˈdeɪ/ : từ này có nghĩa như "Hello" hay "How are you". Đây là từ lóng được xem là phổ biến nhất khi bạn tới Australia. Thậm chí, nhiều người còn dùng từ này khi ánh mắt chạm vào mắt một người khác. Bạn nên chú ý với từ này là trọng âm rơi vào âm thứ hai, với âm /eɪ/ được kéo dài và rõ ràng.
Mate: là từ đồng nghĩa với "friend" (bạn). Thế nên, khi gặp người quen, bạn có thể nói "G’day mate". Ngoài ra, khi gặp người lạ trên đường, bạn có thể gật đầu và nói "mate" để thể hiện sự thân thiện và hàm ý nhận ra họ.
How ya going?: cụm từ mang nghĩa "How are you?". Bạn có thể nói "G’day mate! How ya’ going?"
Crikey! /ˈkraɪki/: thể hiện sự ngạc nhiên, dùng trước câu có ý phàn nàn. Ví dụ: "Crikey! Did you see the size of that snake?"
Fair dinkum /feəˈdɪŋkəm/: trạng từ có nghĩa như "honestly". Ví dụ: "It’s true mate! Fair dinkum".
Heaps good /hiːps ɡʊd/ /: giới trẻ Australia thích dùng từ "heaps" hơn từ "very". "Heaps good" có nghĩa là "very good". Ví dụ: "My vacation was heaps good".
Fully sick: cụm từ này có nghĩa tuyệt vời. Ví dụ: "Check out my fully sick ride, it is nice".
True Blue: có nghĩa "the real thing" - trung thực, sự thật, chân chính.
Arvo: biến thể của từ afternoon (nghĩa là buổi chiều). Ví dụ khi muốn nói câu “Chiều nay tới nhé!”, người Úc sẽ bảo “Drop by this arvo!”.
Barbecue, BBQ, Barbie: đây là những từ chỉ đồ nướng ngoài trời, thường mang nghĩa là nướng thịt bằng lò ga hoặc lò than. Chủ nhà sẽ mời món thịt nướng với xà lách và bánh mỳ. Thường những người khách được mời tới ăn BBQ đều hỏi chủ nhà xem họ có cần mang gì tới không. Món “snag” là loại xúc xích sống thường được nướng BBQ và bên trong có thể nhồi thịt heo, bò, gà, rau hoặc ngũ cốc.
Barrack for: ủng hộ hoặc cổ vũ (thường là cách nói khích lệ trong thể thao).
Bloke: nghĩa là một anh chàng, một người đàn ông. Nếu bạn nhờ ai đó giúp việc gì, đôi khi có thể nghe người đó nói See that bloke over there! (Tới gặp anh chàng đằng kia kìa!)
Bring a plate: nếu được mời tới dự tiệc hoặc buổi chiêu đãi và nghe ai đó dặn bring a platethì có nghĩa người đó muốn bạn mang một đĩa đồ ăn tới góp vui cho buổi tiệc cùng chủ nhà và khách khứa. Tập quán này thường áp dụng trong các cuộc họp mặt nhiều người ở trường học, nơi làm việc hoặc câu lạc bộ. Nếu không biết nên mang món gì tới, bạn có thể hỏi người đã mời mình.
BYO: nếu nhận được lời mời trong đó có ghi chữ “BYO” thì bạn nên mang theo đồ uống khi đến dự. Trong trường hợp không uống rượu, bạn có thể mang nước trái cây, nước ngọt, soda hoặc nước uống bình thường. Có các nhà hàng BYO cho phép bạn mang rượu riêng đi, nhưng thường sẽ tính thêm tiền mở chai, phục vụ và rửa ly, gọi là tiền “corkage” (mở rượu).
Cuppa: có nghĩa là tách trà hoặc cà phê. Khi nghe người ta nói Drop by this arvo for a cuppa có nghĩa là họ muốn mời bạn ghé nhà dùng trà hoặc cà phê vào chiều nay.
Digger: là một người lính Úc.
Go for your life: Ừ, làm đi.
G’day: mang hàm ý “Xin chào! Khỏe không?” (tương đương Hello! How are you?)
Fair go: đối xử công bằng. Cụm từ này có nghĩa là một người thành đạt trong cuộc sống nhờ vào tài năng, công sức, nỗ lực chứ không phải vì họ là con ông, cháu cha hay được ưu đãi.
Fortnight: nghĩa là thời gian hai tuần.
No worries: Không sao.
Ocker: từ này dùng để chỉ một người có những đức tính tiêu biểu của người Úc, ví dụ óc khôi hài, tháo vát và sẵn lòng giúp đỡ người khác.
Shout: nghĩa là đãi ai đó một chầu uống. Khi nhóm bạn gặp nhau ở quán rượu, có người sẽ “shout around”, nghĩa là mua cho mỗi người một ly đồ uống. Rồi lần sau sẽ tới lượt người khác.
To be crook: nghĩa là bị ốm hoặc bất an trong người.
Có một số sách về thành ngữ và tiếng lóng của Úc mà bạn có thể tham khảo như cuốn “Từ điển tiếng lóng Macquarie” (Macquarie Dictionary Book of Slang).
Giờ thì bạn đã hiểu thêm về ngôn ngữ nước Úc, ngôn ngữ chính của Australia có gì đặc biệt và cách nói tiếng lóng ở Úc như thế nào. Hãy theo dõi trang để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích trên báo úc nhé.
Thảo Trần